Στο 1,44% του ΑΕΠ οι δαπάνες της Ελλάδας για E&A το 2021
-
της Νατάσας Φραγκούλη
Στην 15
η
θέση της κατάταξης των 27 κρατών-μελών της ΕΕ βρίσκεται η Ελλάδα όσον αφορά τις δαπάνες για
έρευνα
και
ανάπτυξη
(Ε&Α) το 2021. Στη χώρα μας οι δαπάνες για Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ διαμορφώθηκαν το περασμένο έτος στο 1,44% από 1,51% έναν χρόνο νωρίτερα.
Πρωταθλήτρια Ευρώπης όσον αφορά τα ποσά που δαπανά για
Έρευνα
και
Ανάπτυξη
είναι η Σουηδία όπου το 3,35% του ΑΕΠ κατευθύνεται σε Ε&Α. Εξίσου υψηλή είναι η ένταση Ε&Α (δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ) στην Αυστρία που κατέχει τη δεύτερη θέση με 3,22% και στο Βέλγιο με 3,19%.
Στον αντίποδα, έξι κράτη-μέλη της ΕΕ βρίσκονται στο κάτω άκρο της ίδιας κατάταξης, καθώς κατευθύνουν σε Ε&Α ποσοστό κάτω του 1% του ΑΕΠ τους. Πρόκειται για τη Ρουμανία (με 0,48%), τη Μάλτα (με 0,65%), τη Λετονία (με 0,71%), τη Βουλγαρία (με 0,81%), την Κύπρο (με 0,89%) και τη Σλοβακία (με 0,95%) .
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat, που δημοσιοποιήθηκαν χθες, συνολικά η
Ευρώπη
το 2021 328 δισ. ευρώ για
Έρευνα
και
Ανάπτυξη
(Ε&Α) ή το 2,27% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Σε απόλυτα μεγέθη, οι ευρωπαϊκές δαπάνες σε Ε&Α αυξήθηκαν το 2021 κατά 6% σε σύγκριση με το 2020 (όταν είχαν διαμορφωθεί στα επίπεδα των 310 δισ. ευρώ. Η αντίστοιχη αύξηση σε επίπεδο δεκαετίας (μεταξύ 2011 και 2021) ήταν της τάξης του 43,9%.
Μείωση ως ποσοστό του ΑΕΠ
Ωστόσο, η ένταση Ε&Α (δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ), σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Eurostat, μειώθηκαν το 2021 έναντι του 2020: από 2,31% το 2020 σε 2,27% το 2021. «Αυτή η πτώση θα μπορούσε να εξηγηθεί από την ανάκαμψη του ΑΕΠ το 2021 μετά τη σημαντική πτώση το 2020 ως αποτέλεσμα της
πανδημίας
COVID-19» αναφέρει η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία.
Πάντως, σε σύγκριση με το 2019 (2,23%), πριν από την
πανδημία
, η ένταση Ε&Α αυξήθηκε κατά 0,04 ποσοστιαίες μονάδες το 2021, ενώ σε σύγκριση με τα προηγούμενα 10 χρόνια, αυξήθηκε κατά 0,25 π.μ.
Να σημειωθεί ότι η Ε&Α αποτελεί βασικό μοχλό της καινοτομίας, με τις δαπάνες και την ένταση Ε&Α είναι δύο από τους βασικούς δείκτες, που χρησιμοποιούνται για την
παρακολούθηση
των πόρων, οι οποίοι διατίθενται στην
επιστήμη
και την
τεχνολογία
.
Η πρόοδος τηv περίοδο 2011-2021
Οι επιδόσεις των κρατών-μελών της ΕΕ στην
Έρευνα
και
Ανάπτυξη
είναι σαφώς βελτιωμένες τα τελευταία δέκα χρόνια. Πρακτικά, τα δύο τρίτα των κρατών-μελών της ΕΕ κατέγραψαν υψηλότερη ένταση Ε&Α το 2021 από ό,τι το 2011. Αντίθετα υπήρξαν και κράτη που μείωσαν, στην πορεία των τελευταίων δέκα ετών, αυτές τις δαπάνες.
Οι πιο σημαντικές μειώσεις στην ένταση Ε&Α καταγράφηκαν στη Φινλανδία (-0,64 ποσοστιαίες μονάδες.), την Εσθονία (-0,51), την Ιρλανδία (-0,49) και το Λουξεμβούργο (-0,41). Αντίθετα, οι μεγαλύτερες αυξήσεις στην ένταση Ε&Α μεταξύ 2011 και 2021 καταγράφηκαν στο Βέλγιο (+1,02 ποσοστιαίες μονάδες), στην Ελλάδα (+0,76 π.μ.), στην Πολωνία (+0,69 π.μ.), στην Αυστρία (+0,55 π.μ.) και στην Κροατία (+0,53 π.μ.).