Όταν ένα παιχνίδι στιγματίζει το “εγώ” σου

Όταν βρισκόμουν σε μικρότερη ηλικία, είχα παρακολουθήσει για έξι μήνες στο μάθημα της ψυχολογίας στη σχολή και συγκεκριμένα το κεφάλαιο για τον Φρόυντ. Φυσικά θα αναρω

τι

έστε τι σχέση έχει ο Σίγκμουντ Φρόυντ, διακεκριμένος Αυστριακός φυσιολόγος, νευρολόγος και ψυχίατρος, ο οποίος υπήρξε ο θεμελιωτής της ψυχανάλυσης, με το gaming.

Αυτή την σχέση θα την ανακαλύψουμε μαζί, σε αυτό το μικρό κείμενο, γεμάτο από σκέψεις μιας (που υπήρξε κάποτε) φοιτήτριας. Στην τάξη λοιπόν, καθώς η αξιαγάπητη καθηγήτριά μας μιλούσε για το κεφάλαιο που θα μπούμε τώρα (και στο άρθρο επίσης), η μικρή Χριστίνα μόλις άκουσε τις λέξεις “Id”, “ego” και “superego”, ήθελε να καταλάβει τί σημαίνουν. Αυτό που κατάλαβα είναι τα εξής:

• Το
  
  “id”
  
  είναι το παρορμητικό κομμάτι της προσωπικότητάς μας. Το πρωτόγονο ένστικτο κάπως, που ελκύεται από την ευχαρίστηση και προσπαθεί να αποφύγει τον πόνο (σωματικός και ψυχικός).
• Το
  
  “ego”
  
  είναι οι συνειδητές επιλογές που κάνουμε εμείς, βάση των “id” και “superego”, που είναι ασυνείδητα. Δηλαδή ο εαυτός μας, που προβάλλουμε έξω.
• Και τέλος το
  
  “superego”
  
  (που ανέφερα πριν), είναι το επικριτηκό κομμάτι της προσωπικότητάς μας, το “ηθικά σωστό” κομμάτι.

Ας δούμε πως εφαρμόζεται αυτή η θεωρία στο gaming, ακριβώς όπως την σκεφτόμουν την προηγούμενη δεκαετία, όταν μάθαινα την συγκεκριμένη ανάλυση. Ως παράδειγμα θα πάρουμε το πασίγνωστο

Hollow Knight

, ένα δύσκολο metroidvania

game

, με την προσθήκη ενός σπαστικού μηχανισμού των Soulsborne games. Κάθε φορά που χάνετε, τα Geo σας (in-game currnecy ή αλλιώς αντίστοιχα souls), κάνουν “φτερά” και σας περιμένουν στο ίδιο σημείο όπου πεθάνατε, με την διαφοροποίηση ότι είναι παγιδευμένα μέσα στην μαύρη ψυχή σας. Είναι ακριβώς όπως το περιγράφω, ένα αξιαγάπητο φαινομενικά παιχνιδάκι με γλυκά ζουζουνάκια, που τραγουδάνε με γλυκές φωνούλες σε μερικές περιπτώσεις, μέχρι να πάθουν ψυχολογικά και να σας επιτεθούν σε πιο προχωρημένο σημείο του παιχνιδιού.

Σε αυτό το αρχικό στάδιο, όταν βρεθείτε στην ειρηνική πόλη Dirtmouth, το πρώτο σημείο-σταθμό του παιχνιδιού, θα χρειαστείτε το ασυνείδητο “id” σας (επίσης ξέχασα να πω, πως λέγεται “Ίντ” και όχι “άι ντί”. Όχι αστυνομική ταυτότητα, αυτό κρατήστε). Εκεί ανήκει το λεγόμενο “fight-or-flight” ένστικτο, δηλαδή αν θα αντιμετωπίσετε τον κίνδυνο, με αντίτιμο τα Geo σας, ή θα φύγετε αποφεύγοντάς τον. Ο κίνδυνος στην αρχή θα είναι σχεδόν ανύπαρκτος, καθώς θα σκοτώνετε σκουλικάκια που σέρνονται αργά στο πάτωμα (θα σας φανούν γρήγορα αλλά περιμένετε να δείτε τα ζουζούνια που αντιμετωπίζουμε αργότερα).

Για να αρματώσετε λιγάκι παραπάνω το ασυνείδητο “id” σας, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το συνειδητό “ego”, θα χρειαστείτε τον χάρτη. Δυστυχώς λείπει από το inventory σας, γιατί ποτέ δεν τον είχατε. Πρέπει λοιπόν οπλισμένοι μόνο με το κουράγιο σας, να βρείτε τον Cornifer, ένα weevil (δηλαδή μαμούνι) που κρύβεται σε όλες τις περιοχές, με μόνο στοιχείο τις σελίδες που πετάει στο πάτωμα, τις οποίες πρέπει να ακολουθήσετε. Αν δεν το κάνετε αυτό πρέπει από μνήμης να “χαρτογραφήσετε” την περιοχή.

Στις περιπέτειές σας θα συναντήσετε επίσης και γεγονότα που φέρνουν και το superego στην επιφάνεια. Όπως τον καημένο ζουζουνοστρατιωτάκο που ακούει στο όνομα Zote. Ο συγκεκριμένος περιγράφει τον εαυτό του ως δυνατό και τολμηρό στρατιώτη, που δεν τον σταματά τίποτα. Πρώτη φορά τον συναντάτε ενώ προσπαθεί να ξεφύγει από το στόμα ενός άλλου, μεγαλύτερου ζουζουνιού, κάτι που δεν καταφέρνει χωρίς (να τον σώσετε) την βοήθειά σας. Εκεί βλέπουμε για πρώτη φορά την επίκληση στο “superego”. Το “υπερεγώ” δηλαδή, που λειτουργεί αρκετές φορές τελείως διαφορετικά από την πρώτη ομάδα (id), στην κατηγοριοποίηση της ψυχής. Αναφέρεται αρκετές φορές ως συνείδηση. Είναι η φωνούλα που λέει “μα δεν θα ήταν σωστό να τον αφήσουμε να πεθάνει” σε αντίθεση με το πρωτόγονο id, που λέει “τρέχα, δεν μας νοιάζει ο άκυρος τύπος που τον τρώει το ζουζούνι”. Μαντέψτε ποια φωνούλα άκουσα.

Φυσικά και την δεύτερη είναι η απάντηση, γιατί το “ego” μου στο συγκεκριμένο παιχνίδι επηρεάζεται περισσότερο από το id μου, παρά από το superego, πράγμα που θα ήθελα (να επηρεάζεται από το superego). Συμπεραίνουμε λοιπόν πως για να είμαστε καλύτεροι σε αυτά τα games και να μην τρέχουμε πανικόβλητοι, πρέπει να ρίξουμε τον “φόρτο εργασίας” στην τρίτη ομάδα, στο υπερεγώ μας.

Το συγκεκριμένο παιχνίδι, δηλαδή το Hollow Knight, με οδήγησε σε μονοπάτια εκνευρισμού που δεν ήξερα ότι υπάρχουν. Όμως εκεί που θέλω να καταλήξω με την μικρή μου ανάλυση, είναι πως αυτό το παιχνίδι ΔΕΝ παίζεται με το id σας. Παρατηρούσα τις επιλογές που έκανε ένας πιο εξελιγμένος και “ψημένος” παίκτης στα metroidvanias απ’ ότι εγώ. Ήταν ακριβώς οι αντίθετες, σαν να τοποθετούσα έναν καθρέφτη και το αριστερά να μεταφερόταν δεξιά.

Θέλω να γνωρίζετε πως αποτύπωσα πιστά όσα σκεφτόμουν την συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Βέβαια τότε τα παρομοίαζα με το Dark Souls γιατί το Hollow Knight κυκλοφόρησε αργότερα, συγκεκριμένα το 2017. Επειδή νόμιζα (πριν λίγες ημέρες) ότι πλέον η προσωπικότητά μου έχει σφυρηλατηθεί από τον Ήφαιστο, συμπέρανα πως θα ήταν πανεύκολο game το προαναφερόμενο, χωρίς να έχω ιδιέταιρη

εμπ

ειρία στα metroidvanias. Φυσικά και το trail of thought μου ήταν εντελώς λανθασμένο. Τελείως. Σε σημείο που στο μυαλό μου, το παιχνίδι έμοιαζε απροσπέλαστο. Όμως, όταν κάτι μοιάζει απροσπέλαστο στα games, είναι και πολύ rewarding. Το αίσθημα που διακατέχει τον παίκτη όταν καταφέρει να περάσει το σημείο που είχε κολλήσει ατελείωτες ώρες είναι ίσως το καλύτερο συναίσθημα του κόσμου που μπορώ να παρομοιάσω μόνο με την πρώτη μπουκιά μακαρονάδας ή ενός τεράστιου burger με χρυσαφί πατάτες.

Επανάληψη του μαθήματος λοιπόν, σύντομα. Μάθαμε για τα “id”, “ego” και “superego” του Φρόυντ, μέσω του Hollow Knight, ένα διαμάντι των metroidvania games που πρέπει όλοι να παίξουν. Θεωρώ υποχρέωσή μου να έχετε όλοι γευτεί ένα κομμάτι έστω, του μεγαλειωδώς αυτού game που προέρχεται από την

indie

εταιρία Team Cherry. Mάλλον πεινάω, για να μιλάω για μακαρονάδες, burger και κομμάτια. Πίσω από την λέξη “κομμάτι” βρίσκεται κρυμμένη μία υπέροχη κερασόπιτα. Έτσι θέλω να θυμάστε το Hollow Knight, λίγο πριν ανακοινωθεί το επόμενο game της σειράς. Ως μια υπέροχη κερασόπιτα που προσωπικά μισώ να αγαπώ.